Terry Eagleton: Γιατί ο Μαρξ είχε δίκιο

Συνέντευξη στους Αλεξάντερ Μπάρκερ και Άλεξ Νίβεν, με αφορμή το νέο του βιβλίο, με τίτλο «Γιατί ο Μαρξ είχε δίκιο»

  

Σε όλη τη διάρκεια μιας καριέρας που μετράει αρκετές δεκαετίες ο Terry Eagleton έχει υπάρξει οργανικό κομμάτι της βρετανικής διανόησης. Γεννημένος και μεγαλωμένος στο Σάλφορντ του Μάντσεστερ, από γονείς μετανάστες ιρλανδούς και μέλη της εργατικής τάξης, ο Ήγκλετον κέρδισε μια υποτροφία για το Cambridge, όπου σπούδασε αγγλική λογοτεχνία υπό την επίβλεψη του Raymond Williams. Ως ακαδημαϊκός, στο  Cambridge και αργότερα στην Οξφόρδη, έγινε γνωστός για τις μαρξιστικές του προσεγγίσεις στην αγγλική λογοτεχνία και για την υπεράσπιση της ηπειρωτικής φιλοσοφίας, σε μια εποχή που κάτι τέτοιο ήταν σχεδόν αδιανόητο. Το βιβλίο του  Θεωρία της Λογοτεχνίας (1983) έγινε το κλασικό «αλφαβητάρι» για το θέμα και στα χρόνια που ακολούθησαν ο Ήγκλετον συνέχισε να προσφέρει θεωρητικές αναλύσεις για μια σειρά από θέματα, από την προσωδία ως το μεταμοντερνισμό, με μια κριτική φωνή που είναι εξ ορισμού προκλητική, εκλαϊκευτική και ευρυμαθής. Το πρόσφατο βιβλίο του Ήγκλετον, με τίτλο Γιατί ο Μαρξ είχε δίκιο, επιδιώκει να συνοψίσει και να εκσυγχρονίσει τις μαρξιστικές αρχές στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και σε ένα κλίμα διογκούμενου αντικαπιταλισμού.   

Ο τελευταίος σοσιαλδημοκράτης

του Σπύρου Μαρκέτου

Στον ιστορικό και δημόσιο διανοούμενο Τόνυ Τζουντ, που πέθανε πρόσφατα, ταίριαζαν οι χαρακτηρισμοί με τους οποίους ο ίδιος περιγράφει το ίνδαλμά του, τον Άρθουρ Καίσλερ: πνευματώδης και διασκεδαστικός, γενναίος και αντισυμβατικός, μανιακός αντικομμουνιστής, όχι ιδιαίτερα δημοφιλής αλλά για τους φίλους του πολύτιμος, ξεσήκωνε θύελλες στο πέρασμά του –“αλλά ακριβώς γι’ αυτό υπάρχουν οι διανοούμενοι”- έβλεπε πολλά πράγματα σωστά και τα έβλεπε πριν από πολλούς άλλους. Μάλιστα, όπως λέει για τον Καίσλερ, αλλά θα μπορούσε να μιλά και για τον εαυτό του, “πίσω από τις κρίσεις οργής και τους καυγάδες, πέρα από τη βιαιότητα και τη θηρευτική σεξουαλικότητα, τις εκκεντρικότητες και την πολυπραγμοσύνη, μοιάζει να υπήρχε ένα σταθερό ρεύμα ηθικής μέριμνας και πολιτικής οξυδέρκειας που χάρισε στα καλύτερα γραπτά του μια λάμψη καθόλου πρόσκαιρη”.[1] Πουθενά δεν υποστηρίζει πάντως ότι ο Καίσλερ, που ανάμεσα στις πολλές του ασχολίες έγραψε και βιβλία με ιστορικές φιλοδοξίες, ήταν μεγάλος ιστορικός.

Όπως ο Καίσλερ, έτσι και ο Τζουντ ήταν ασυνήθιστα γενναίος για διανοούμενος, τόσο στην προσωπική του ζωή όσο και στις πολιτικές του τοποθετήσεις. Αντιμετώπισε την άσχημη αρώστια του με κουράγιο, τόνισε εύγλωττα την ευθύνη που έχουν οι άνθρωποι του πνεύματος για τη διαμόρφωση της δημόσιας κουλτούρας, υπερασπίστηκε την αξία της ισότητας, διέγνωσε έγκαιρα την παγίωση της ανισότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έδωσε απεγνωσμένες μάχες ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό, κατακεραύνωσε τον αμερικανικό μιλιταρισμό, και στηλίτευσε την αυταρχική και αντιδημοκρατική ροπή των σύγχρονων κρατών που αυτοδικαιολογούνται με αγοραίες καταγγελίες της ‘τρομοκρατίας’. Έδειξε μάλιστα πως η γλώσσα των εξουσιαστών και των ημιδιανοούμενων παπαγάλων τους περί ‘τρομοκρατίας’ δεν είναι απλώς ξύλινη και παραπλανητική, αλλά και μας εμποδίζει να σκεφτούμε την τραγική ύπαρξη, στον κόσμο μας, του κακού –ο Τζουντ ήταν ένας από τους στοχαστές που δεν φοβούνταν να μιλήσουν για καλό και κακό. Ακόμη, χάρισε αξέχαστα παρατσούκλια σε δικαίους και αδίκους (ο Τόνυ Μπλαιρ ήταν “ο πλαστικός νάνος στον αγγλικό Κήπο της Λήθης”)[2] και, τέλος, τιμώντας τις αρχές του εγκατέλειψε την υπόθεση του Ισραήλ, στην οποία είχε στρατευτεί νέος, για να υπερασπιστεί τη δημιουργία ενός ενιαίου και δημοκρατικού κράτους στην Παλαιστίνη.

Για τα “τυποις απεργιακά” φύλλα της Ελευθεροτυπίας

της Αφροδίτης Πολίτη

Για τα “τυποις απεργιακά” φύλλα της Ελευθεροτυπίας

Πώς να έχετε και την απεργία ολόκληρη και το αφεντικό χορτάτο

Γίνεται ένα απεργιακό φύλλο να εξυπηρετεί συμφέροντα της εργοδοσίας; Μιας εργοδοσίας που δεν πληρώνει ούτε αποζημιώνει 800 και πλέον εργαζόμενους  και απολυμένους επί σχεδόν ένα χρόνο; Γίνεται οι υπέρμαχοι ενός ουλτρα-μνημονιακού μπίζνες-πλαν που προβλέπει πετσόκομμα θέσεων και μισθών κατά 50% να βαφτίζονται όψιμα απεργοί-αγωνιστές, υπογράφοντας αντιμνημονιακούς θούριους στο πλευρό της συγκεκριμένης «εναλλακτικής» κατά τα άλλα εργοδοσίας; Γίνεται να κυκλοφορεί απεργιακή εφημερίδα με την ευγενή αρωγή, συναίνεση και ενθάρρυνση του αφεντικού, που έξαφνα ανοίγει διάπλατα πόρτες, κομπιούτερ και λοιπές υποδομές, που ως τώρα κρατούσε ερμητικά κλειδαμπαρωμένες;

Γίνεται, σε αυτή την πρωτοφανή επίδειξη οργουελιανής αντιστροφής των εννοιών «απεργία» και «εργατικός αγώνας» να συμπαρίστανται άνθρωποι «της τέχνης και του πνεύματος», προσωπικότητες της αριστεράς και της προόδου,  διαφόρων ηλικιών και αποχρώσεων ριζοσπαστικότητας, με πιο τρανταχτή τη συγχαρητήρια επιστολή του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα; 

Εργασία, συνείδηση και φασιστική ιδεολογία

                                                                                                                                           του Γιάννη Νίνου

Στις κοινωνίες οπού κυριαρχεί ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής, η πολιτική εμφανίζεται σαν ένας μεγάλος σωρός από αντικρουόμενες απόψεις, συμφέροντα και ιδεολογίες, ενώ το ξεχωριστό άτομο-φορέας συγκεκριμένων υλικών συμφερόντων- σαν η στοιχειώδης μορφή της. Ο άνθρωπος, στον βαθμό που είναι κοινωνικό ον -και όχι απλώς ένα βιολογικό όν- είναι προσωπικότητα. Εκείνο που χαρακτηρίζει την προσωπικότητα (το προσωπικό) είναι το ιδιαζόντως ανθρώπινο στοιχείο στον άνθρωπο[1], δηλαδή ο συνειδητός μετασχηματισμός της φύσης για την ικανοποίηση των αναγκών του.

Η συνείδηση ως ιδιότυπο μόρφωμα του ψυχισμού, συνιστά μια φυσικό-ιστορική διαδικασία που προκύπτει από την παραγωγική διαδικασία. Η τελευταία συνιστά ιδιότυπη κοινωνική μορφή επενέργειας με  τη φύση – παραγωγή μέσων επενέργειας και αντικειμένων προς κατανάλωση- η οποία προέκυψε ως δυνατότητα των βιολογικών στοιχείων του ανθρώπινου είδους και ως πραγματικότητα του κοινωνικού στοιχείου στον άνθρωπο.  Η παραγωγική διαδικασία συνιστά ενότητα των παραγωγικών δυνάμεων (υποκείμενο της εργασίας, αντικείμενο της εργασίας, μέσα της εργασίας, αποτέλεσμα της εργασίας)  και των σχέσεων παραγωγής (σχέσεις που συνάπτονται κατά την παραγωγική διαδικασία).

Συνέντευξη με τον Peter Thomas για το Γκράμσι, τη μαρξιστική σκέψη και την αριστερή στρατηγική

πηγή: Εκτός Γραμμής

Το καινούριο τραγούδι

Μανόλης Αναγνωστάκης

(Θεσσαλονίκη, 10 Μαρτίου 1925 – Αθήνα, 23 Ιουνίου 2005)

Το καινούριο τραγούδι

Ακόμα πιο κοντά· και δε θα σπάσουν αν δεν σπάσουν τώρα τα δεσμά σου
Δε θα μπορούμε να ρωτήσουμε τη διψασμένη αγωνία μας:
Γιατί δεν πεθαίνουνε πια αυτές οι μέρες που μας λεηλάτησαν τόσο;
Ή στο χρόνο π’ αρχίσαμε ν’ αγαπούμε σαν άντρες και τα κορίτσια τραβούσαν το χέρι τους χωρίς να ξέρουν το γιατί
Κι όμως, ίσως να ’τανε κι ωραίο, σαν ένα βιβλίο ανοιχτό, να περνούσανε οι ώρες αθόρυβα τριγυρισμένες ασφάλεια
Και να ξεχάσουμε το θάνατο εμείς που ζηλέψαμε τις πεταλούδες μες στις καλοκαιριάτικές μας αναμνήσεις.

Μια μέρα θα γράψω την ιστορία των χρόνων μου

Φοβάμαι

Μανόλης Αναγνωστάκης

(Θεσσαλονίκη, 10 Μαρτίου 1925 – Αθήνα, 23 Ιουνίου 2005)

Φοβάμαι

τους ανθρώπους που εφτά χρόνια
έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι
και μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–
βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας
«Δώστε τη χούντα στο λαό».
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που με καταλερωμένη τη φωλιά
πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου.
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που σου ‘κλειναν την πόρτα
μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια
και τώρα τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο
να καταθέτουν γαρίφαλα και να δακρύζουν.
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που γέμιζαν τις ταβέρνες
και τα ‘σπαζαν στα μπουζούκια
κάθε βράδυ
και τώρα τα ξανασπάζουν
όταν τους πιάνει το μεράκι της Φαραντούρη
και έχουν και «απόψεις».
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν σε συναντούσαν
και τώρα σε λοιδορούν
γιατί, λέει, δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο.
Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους.
Φέτος φοβήθηκα ακόμα περισσότερο.

Το ποίημα γράφτηκε τον Νοέμβρη του 1983 και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Αυγή

Ποιητική

Μανόλης Αναγνωστάκης

(Θεσσαλονίκη, 10 Μαρτίου 1925 – Αθήνα, 23 Ιουνίου 2005)

-Προδίδετε πάλι τὴν Ποίηση, θὰ μοῦ πεῖς,
Τὴν ἱερότερη ἐκδήλωση τοῦ Ἀνθρώπου
Τὴ χρησιμοποιεῖτε πάλι ὡς μέσον, ὑποζύγιον
Τῶν σκοτεινῶν ἐπιδιώξεών σας
Ἐν πλήρει γνώσει τῆς ζημιᾶς ποὺ προκαλεῖτε
Μὲ τὸ παράδειγμά σας στοὺς νεωτέρους.

-Τὸ τί δὲν πρόδωσες ἐσὺ νὰ μοῦ πεῖς
Ἐσὺ κι οἱ ὅμοιοί σου, χρόνια καὶ χρόνια,
Ἕνα πρὸς ἕνα τὰ ὑπάρχοντά σας ξεπουλώντας
Στὶς διεθνεῖς ἀγορὲς καὶ τὰ λαϊκὰ παζάρια
Καὶ μείνατε χωρὶς μάτια γιὰ νὰ βλέπετε, χωρὶς ἀφτιὰ
Ν᾿ ἀκοῦτε, μὲ σφραγισμένα στόματα καὶ δὲ μιλᾶτε.
Γιὰ ποιὰ ἀνθρώπινα ἱερὰ μᾶς ἐγκαλεῖτε;

Ξέρω: κηρύγματα καὶ ρητορεῖες πάλι, θὰ πεῖς.
Ἔ ναὶ λοιπόν! Κηρύγματα καὶ ρητορεῖες.

Σὰν πρόκες πρέπει νὰ καρφώνονται οἱ λέξεις

Νὰ μὴν τὶς παίρνει ὁ ἄνεμος.

Οι Ανθρακωρύχοι Βγήκαν Από Το Ανθρακωρυχείο…

του Cesar Vallejo

Οι ανθρακωρύχοι βγήκαν από το ανθρακωρυχείο

φάσκιωσαν την υγεία τους με εκρήξεις

και, επεξεργαζόμενοι τη λειτουργία του λογικού τους,

σφάλισαν με τις φωνές τους

την καταπακτή, σε σχήμα βαθιού συμπτώματος.

Μόνο να έβλεπες τις διαβρωτικές τους σκόνες!

Μόνο να άκουγες τις υψομετρικές τους οξειδώσεις!

Σφήνες από στόματα, αμόνιο από στόματα, εργαλεία από στόματα.(Εκπληκτικό!)

Δεν είμαστε αγανακτισμένοι, δεν είμαστε πασιφιστές, ερχόμαστε έτοιμοι για όλα. Δε φοβόμαστε, είμαστε ανθρακωρύχοι

Ένα ενδιαφέρον κειμενάκι από Ισπανία, που δίνει και μια εικόνα για τη συζήτηση εντός του κινήματος, σχετικά με την μαχητική απεργία διαρκείας των ανθρακωρύχων (πάνω από 8.000 απεργοί) στις Αστούριες, που κρατάει απ’ τις 24 Μάη. Πηγή*:http://larevueltadelasneuronas.com/2012/06/05/336/

“Nosotros no somos el 15M, nosotros no somos pacifistas, hemos venido a por todo. No tenemos miedo, somos mineros”.

“Εμείς δεν είμαστε το 15Μ (Αγανακτισμένοι), δεν είμαστε πασιφιστές, ερχόμαστε έτοιμοι για όλα. Δε φοβόμαστε, είμαστε ανθρακωρύχοι”