Η ΕΡΤ3 και η εκπομπή Zona Rosa 196 χρόνια μετά την γέννηση του Μαρξ, παρουσιάζουν ένα μικρό αφιέρωμα για τον μεγάλο φιλόσοφο. Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Νίκος Μπογιόπουλος μιλάει για τον Μαρξισμό και υποστηρίζει ότι στις σημερινές συνθήκες είναι πιο επίκαιρος από ποτέ . Στην παρουσίαση της εκπομπής, ο Σταύρος Πανούσης και ο Χρήστος Αβραμίδης.
Ρεπορτάζ: Μαρία Γραμμένου
Μάλλον δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε τα γεγονότα των Μαίων του παρελθόντος. Είναι σήμερα ευρέως κατανοητό ότι δεν αρκεί μόνο η διαρκής εξιστόρηση των μεγάλων αγώνων.
Με αφορμή, όμως, την εργατική πρωτομαγιά, πρέπει να πούμε ότι παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η συζήτηση, η αποτίμηση και η εξαγωγή πολιτικών συμπερασμάτων για τα αρνητικά ή θετικά αποτελέσματα της δραστηριότητας των κινημάτων. Ιδιαίτερα μάλιστα στην χρονική περίοδο της κρίσης του οικονομικού συστήματος.
Έτσι, θα αναζητήσουμε εν συντομία την ιστορία του πρώτου εργατικού Μάη στις Η.Π.Α., την Γερμανία και την Ελλάδα.
Πρόκειται στην πραγματικότητα για εορτασμό μνήμης της αιματοβαμμένης εξέγερσης των εργατικών συνδικάτων του Σικάγο, του μεγαλύτερου βιομηχανικού κέντρου των Η.Π.Α. το 1886.
Εκείνη την ημέρα, την 1η Μαΐου του 1886 400,000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη τη χώρα και πάνω από 80,000 στο Σικάγο με βασικό τους σύνθημα «οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο». Απαίτησαν δηλαδή, και κατέκτησαν αργότερα το δικαίωμα που αφαιρείται στην πράξη από τις εργασιακές σχέσεις του 2014 με αφορμή ακριβώς τη συστημική κρίση.
Ο Μίλτον Φρίντμαν, διάσημος Αμερικανός οικονομολόγος και ηγετικό στέλεχος της σχολής του Σικάγο, είχε κατανοήσει την χρησιμότητα των κρίσεων: «Μόνο μία κρίση, πραγματική ή εικονική, μπορεί να φέρει την αλλαγή», χωρίς φυσικά να προσδιορίζει την κατεύθυνση αυτής της αλλαγής.
Οι διαδηλωτές αυτοί, λοιπόν, βρίσκονταν στον χώρο της συγκέντρωσης, ταυτόχρονα με αστυνομικές δυνάμεις που αποτελούνταν από 1350 οπλισμένους αστυνομικούς.
Μετά τη διαταγή του αξιωματικού για διάλυση της συγκέντρωσης μία βόμβα πέφτει κοντά στις αστυνομικές και οι αστυνομικοί ξεκινούν τα πυρά κατά των συγκεντρωμένων χωρίς καμία εξαίρεση.
Ο αριθμός των θυμάτων παραμένει ακόμη και μέχρι τώρα άγνωστος.
Εν μέσω του αναβρασμένου κλίματος και με το εργατικό κίνημα να πιέζει για κινητοποιήσεις, η ηγετική μερίδα των Γερμανών συνδικαλιστών έδειχνε επιφυλακτική προς μία μαζική κινητοποίηση φοβούμενη τον αυθορμητισμό των μαζών. Ο Μπέμπελ, ηγέτης του Σοσιολδημοκρατικού κόμματος, φαινόταν να πρόσκειται περισσότερο στην νομιμότητα απαιτώντας επιδεξιότητα και διακριτικότητα στους πολιτικούς χειρισμούς. Μετά τη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής απορρίφθηκαν τα σχέδια για απεργία με τον φόβο των αντιδράσεων της αντιπολίτευσης. Μετά την εκλογική νίκη, οι βουλευτές του σοσιολδημοκρατικού κόμματος κάλεσαν σε συγκεντρώσεις, το απόγευμα, μετά τις εργάσιμες ώρες, όπου θα μπορούσαν να περάσουν τα ψηφίσματα για την καθιέρωση του οχταώρου.
Στην Ελλάδα η πρώτη εργατική πρωτομαγιά πραγματοποιήθηκε το 1892. Η σημαντικότερη, όμως, είναι η πρωτομαγιά των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης, το 1936. Έπειτα από την κατάληψη ενός εργοστασίου οι εργάτες πραγματοποίησαν συγκεντρώσεις σε διάφορα σημεία της πόλης και η αστυνομία απάντησε με πυροβολισμούς με αποτέλεσμα να έχουμε πάνω από 12 νεκρούς και 300 τραυματίες.
Από τα γεγονότα εμπνεύστηκε ο Γιάννης Ρίτσος το ποίημα «Επιτάφιος»:
«Εμείς ταγίζουμε ζωή στο χέρι: περιστέρι,
κ’ εμείς ούτ’ ένα ψίχουλο δεν έχουμε στο χέρι.
Εμείς κρατάμε όλη τη γης μες στ’ αργασμένα μπράτσα
και σκιάχτρα στέκουνται οι Θεοί κι αφέντη έχουνε φάτσα»
128 χρόνια μετά, η ιστορία της πρώτης εργατικής πρωτομαγιάς αποδεικνύει ότι κανείς δεν πρόκειται να μας χαρίσει τίποτα. Αντίθετα, η ελευθερία πρέπει να διεκδικηθεί με πάθος από εμάς.
Όπως έγραψε και ο Βάρναλης:
«Τη λευτεριά δεν τη ζητάν με παρακάλια, τηνε παίρνουν με τα δικά τους χέρια, μοναχοί»
Η εκπομπή Zona Rosa, «Απαγορευμένη Ζώνη» της τηλεόρασης, έφτασε τα 4 επεισόδια. Στην αρχή υπάρχει ένα αφιέρωμα στην κραυγή σαν τρόπο αντίστασης, ενώ στην συνέχεια συζητούμε για το θέμα αλλά και για πολλά ακόμα με τον Δημήτρη Ζερβουδάκη. Εν συνεχεία ακολουθεί ένα ρεπορτάζ για το Δίκτυο Ανέργων και επισφαλώς εργαζομένων που διαγράφει τα πρόστιμα στα λεωφορεία. Επιπλέον υπάρχει ένα αφιέρωμα στη ΒΙΟΜΕ που διοργανώνει ένα Πανελλαδικό Διήμερο στις 11-12 Μαίου. Ακολουθεί ένα ρεπορτάζ για τις διαδηλώσεις στην Κρήτη ενάντια στην ρίψη των Χημικών της Συρίας στην Μεσόγειο Θάλασσα. Τέλος, υπάρχει ενημέρωση από τις εκδηλώσεις της εβδομάδας πρωτού κλείσει η εκπομπή με ένα αφιέρωμα της Μαρίας Γραμμένου για την Γκουέρνικα. Στην παρουσίαση της εκπομπής, ο Σταύρος Πανούσης και ο Χρήστος Αβραμίδης. Συνέχεια
Η «απαγορευμένη ζώνη» της ελληνικής τηλεόρασης. Μια εκπομπή που φιλοδοξεί να αναδείξει όλα αυτά που δεν φωτίστηκαν όσο θα έπρεπε. Στην παρούσα εκπομπή θα βρείτε μία απαγγελία του Μάρκεζ, σχολιασμό για την κατάσταση στις καφετέριες Μικέλ, καθώς και ενημέρωση για την φασιστική επίθεση στα γραφεία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του Πέτρου Κωσταντίνου. Στην συνέχεια, ακολουθεί συζήτηση για το δημοψήφισμα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, με καλεσμένο τον Γιώργο Θεοδωρίδη από τους «Water Warriors». Τέλος, μπορείτε να βρείτε ενημέρωση για το βραβείο freedom from fear που κέρισε η ΕΡΤ αλλά και για την κοινή συναυλία που θα γίνει υπέρ των απολυμένων της ΕΡΤ και της Κόκα Κόλα. Η εκπομπή θα κλείσει με ένα αφιέρωμα στον Τάσο Λειβαδίτη. Στην παρουσίαση της εκπομπής ο Σταύρος Πανούσης και ο Χρήστος Αβραμίδης Συνέχεια
Τον Μάιο του 1938 συλλαμβάνεται εκ νέου και καταδικάζεται σε 5 χρόνια φυλάκιση. Ο ‘Β παγκόσμιος πόλεμος θα τον βρει στην φυλακή από όπου το Ελληνικό κράτος θα τον παραδώσει στους κατακτητές. Το 1943 θα αποδράσει και θα ενταχθεί στο ΕΑΜ Πελοποννήσου. Το 1950 ο Νίκος Μπελογιάννης φθάνει παράνομα στην Ελλάδα έτσι ώστε να ανασυντάξει τις οργανώσεις του ΚΚΕ και να διαγράψει τους χαφιέδες. Στις 21 Δεκεμβρίου συλλαμβάνεται και κλείνεται στην φυλακή.
Ο Καρλ βρίσκεται στη φυλακή Λουκάου ένα χρόνο τώρα. Αναλογίζομαι αυτό το το γεγονός τόσο συχνά αυτό το μήνα όπως και το γεγονός ότι είναι μόλις ένας χρόνος από τότε που ήρθε να με δει στο Βρόνκε και μου έδωσε εκείνο το υπέροχο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Αυτή τη φορά κανόνισα να πάρω ένα εδώ, αλλά μου έφεραν ένα τόσο άθλιο δεντράκι, με κάποια από τα κλαδιά του σπασμένα – δεν υπάρχει καμία σύγκριση μεταξύ αυτού και του δικού σας. Σίγουρα δεν ξέρω πώς θα καταφέρω να στερεώσω και τα οκτώ κεριά που έχω πάρει γι’ αυτό. Αυτά είναι τα τρίτα μου Χριστούγεννα στη φυλακή, αλλά δεν χρειάζεται να το πάρεις κατάκαρδα. Είμαι τόσο ήρεμη και χαρούμενη όσο ποτέ. Χθες το βράδυ ξαγρύπνησα πολύ. Πρέπει να πηγαίνω για ύπνο στις δέκα, αλλά ποτέ δεν με παίρνει ο ύπνος πριν από τη μία το πρωί, γι’ αυτό ξαπλώνω στο σκοτάδι κι αναλογίζομαι πολλά πράγματα. Συνέχεια
Η εικονογράφηση ανήκει στο Gary Neill
Απογοητευμένος, αλλά όχι ηττημένος μιλάει στο Λόρι Τέιλορ για τα όρια του φιλελευθερισμού. Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό New Humanist και πηγή μας είναι ο ιστότοπος http://rationalist.org.uk
Μετάφραση για τη Λέσχη: Γούσης Κώστας, Πελεκανίδης Θοδωρής
Έχω κάπως αργήσει να φτάσω στο σπίτι του Στιούαρτ Χωλ στο Βόρειο Λονδίνο. Ο κατά τα άλλα ικανός οδηγός που με μεταφέρει δυσκολεύεται με την ιδιαίτερη ονοματοδοσία των δρόμων που μας περιβάλλουν. «Πώς λεγόταν αυτός ο δρόμος που μόλις περάσαμε;», με ρωτάει. Γυρίζω και κοιτάζω μέσα από το σκονισμένο πίσω παράθυρο. Επιτέλους το βρήκαμε. «Αγαμέμνων», του λέω. «Και είμαστε εντάξει. Βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο. Είναι άλλος ένας μύθος». Η πόρτα μόλις που έχει κλείσει πίσω μου και ήδη βρίσκομαι να συζητάω με τον Στιούαρτ Χωλ για το δίκτυο των δρόμων της περιοχής όπου ζει, σχολιάζοντας τους ανίδεους τύπους που πρέπει να εξηγούν σχετικά με τον Αγαμέμνονα ή τον Οδυσσέα κάθε φορά που θέλουν να παραγγείλουν μια πίτσα ή τους κατοίκους της οδού Ajax που πρέπει να ευχαριστούν το γνωστό αφρίζον καθαριστικό μπάνιου για το ότι είναι γνωστός ο δρόμος τους, ή ακόμη τις δυστυχισμένες ψυχές της οδού Νάρκισσου, που συχνά διαπληκτίζονται με φίλους που θεωρούν ότι επέλεξαν να μείνουν εκεί εξαιτίας της υπερβολικής αυτοεκτίμησης. Τα ονόματα των οδών, συμφωνούμε, είναι θαυμάσια παραδείγματα ενός καλοπροαίρετου πατερναλισμού των τοπικών αρχών, μικρά κουίζ με σκοπό τη βελτίωση των κατώτερων τάξεων. Βλέπετε τη λογική. Εάν πρόκειται να περάσεις το μισό της ζωής σου σε ένα δρόμο που έχει πάρει το όνομα του από τον Αγαμέμνονα, δεν είναι πολύ πιθανό κάποια μέρα να βρεθείς στην τοπική βιβλιοθήκη ζητώντας τα έργα του Ομήρου;
Ο Στιούαρτ ήδη γελάει. Αυτό είναι ένα καλό νέο. Άκουσα τόσα πολλά για την ασθένεια του τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα στο δρόμο για το σπίτι του να έχω αρχίσει να σκέφτομαι ότι ίσως να είναι πλέον δύσκολο να αποσπάσω αυτό το υπέροχο απαλό παιχνιδιάρικο συγκρατημένο γέλιο – ένα σχεδόν συνωμοτικό γέλιο – με το οποίο περιβάλλει τους φίλους και τους πολυάριθμους θαυμαστές συναδέλφους που απέκτησε κατά τη διάρκεια της διαδρομής του από τη New Left Review στα τέλη του ’50, στο Κέντρο για τις Σύγχρονες Πολιτισμικές Σπουδές στο Μπίρμινγκχαμ το ’60 και το ’70, και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο στο τελευταίο τρίτο του αιώνα. Συνέχεια
Αριστερό Blog aformi Κοίτα τον Ουρανό Σφυροδρέπανο Autonomy against barbarism Βαθύ Κόκκινο Το Βυτίο Για την κοινωνική Αριστερά Clamorous Being disdaimona Nekatomata //ΠαραλληλοΓράφος// Radical Desire Σχολιαστές Χωρίς Σύνορα φτου ξελευτερία!
