Με αφορμή το θάνατο του Ernesto Laclau, σκέφτηκα να παραπέμψω σε μια αποστροφή του ρητορικού Λόγου του, που μου φαίνεται πως αναπαράγει το πρόβλημα συνολικά του μετανεωτερικού Λόγου. Θα ακολουθήσει σχόλιο-ανάλυση του αποσπάσματος (μεγάλα γράμματα, υπογραμμίσεις και έντονα γράμματα οι δικές μου παρεμβάσεις στο κείμενο):
»Αντί για ενδογενείς περιορισμούς της μαρξιστικής παράδοσης θα μιλούσα μάλλον για περιορισμούς που ο μαρξισμός μοιράζεται με το σύνολο της κοινωνιολογικής παράδοσης του 19ου αιώνα. Ο κυριότερος από τους περιορισμούς αυτούς είναι ο »αντικειμενισμός» στην κατανόηση των κοινωνικών σχέσεων, που τελικά ανάγεται στη »μεταφυσική της παρουσίας» η οποία ενυπάρχει σε όλες τις κοινωνιολογικές κατηγορίες. Με άλλα λόγια, η ιδέα ότι η κοινωνία είναι δυνατόν να κατανοηθεί ως αντικειμενικό και συνεκτικό σύνολο, με βάση θεμέλια και νόμους κίνησης που είναι νοητικώς καταληπτά. Αντιθέτως, η δική μας άποψη επιβεβαιώνει τον καταστατικό και αρχέγονο χαρακτήρα της αρνητικότητας. Κάθε κοινωνική τάξη (order) λοιπόν είναι σε θέση να αυτοεπιβεβαιώνεται μόνο στο βαθμό που καταπιέζει ένα »καταστατικό έξωθεν» που την αρνείται. Αυτό σημαίνει, επίσης, ότι η κοινωνική τάξη δεν επιτυγχάνει ποτέ να συγκροτήσει τον εαυτό της ως αντικειμενική τάξη. Υπ’αυτήν ακριβώς την έννοια τονίσαμε τον αποκαλυπτικό χαρακτήρα του ανταγωνισμού: Εκείνο που καθιστά αντιληπτό ο ανταγωνισμός είναι η τελική αδυνατότητα της κοινωνικής αντικειμενικότητας. Ο μαρξισμός είχε συγκροτηθεί ως μια ουσιωδώς αντικειμενιστική αντίληψη, ως επιβεβαίωση της ορθολογικότητας του πραγματικού στο πλαίσιο των καλύτερων εγελιανών παραδόσεων. Η ριζικά συνεκτική ιστορία που συγκροτεί η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και οι συνδυασμός της με διάφορες μορφές σχέσεων παραγωγής είναι μια ιστορία χωρίς «έξωθεν». Συνέχεια →
Μου αρέσει αυτό:
Μου αρέσει! Φόρτωση...