2011. Η χρονιά που συγκλόνισε τον κόσμο

Μισοάδειο ή μισογεμάτο; Τι ήταν το 2011; Η χρονιά των μεγάλων επαναστάσεων και εξεγέρσεων, η χρονιά που επανεμφανίστηκε το κοιμισμένο θηρίο των εργαζομένων; Ή μήπως η μαύρη χρονιά που εμφανίστηκε ξανά η πείνα σε μαζική κλίμακα στον αναπτυγμένο κόσμο; Τι δίνει τον τόνο; Η αραβική άνοιξη ή η καταστροφή στην Φουκουσίμα; Το καλοκαίρι του Συντάγματος ή ο χειμώνας της δανειακής σύμβασης;

του Θάνου Ανδρίτσου

Πρόσωπο της χρονιάς: ο ανώνυμος διαδηλωτής. Της επόμενης χρονιάς ας είναι η ωρίμανση του σε επώνυμο πολιτικό εργατικό κίνημα

ΚΟΜΗΤΗΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ

Στις 17 του Δεκέμβρη του 2010, στην πόλη Σίντι Μπουζίντ της νότιας Τυνησίας, ο νεαρός Μοχάμεντ Μπουαζίζι, θα αυτοπυρποληθεί σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κατάσχεση των προϊόντων του από την αστυνομία. Αυτή η πράξη απελπισίας για τη φτώχεια και την ανεργία, δεν θα σβηστεί από τη μνήμη όπως οι χιλιάδες καθημερινοί σιωπηλοί θάνατοι, αλλά θα μείνει στην ιστορία. Γιατί θα είναι το λάκτισμα που θα κάνει τον τυφλοπόντικα που περιδιάβαινε για δεκαετίες στο υπέδαφος να τρέχει με φόρα κατά τη χαραμάδα φωτός που ξεπήδησε πάνω από το κεφάλι του.

Η Πέτρα του Χρόνου. Αποχαιρετώντας το 2011

του Νικόλα Σεβαστάκη

1.

Η σκληρότητα των καιρών ή, για να μη μιλάμε ως μετεωρολόγοι, συγκεκριμένες πράξεις και αποφάσεις, έχουν βάλει σε δεινή δοκιμασία τις αντοχές των ανθρώπων. Πόσων η ζωή δεν τραυματίστηκε από τις ριπές των μέτρων και τις ζοφερές προειδοποιήσεις για όσα θα επακολουθήσουν την άλλη εβδομάδα, τον ερχόμενο μήνα, την προσεχή πενταετία, το επόμενο μέλλον; Και, στο έλεος των περιβόητων «διευκρινιστικών εγκυκλίων», ευτέλεια και γελοιότητα, ηχηρές αποτυχίες και δογματικές εμμονές έγιναν ένα και το αυτό.

Η θρησκεία ως μορφή κοινωνικής συνείδησης.

του Δημήτρη Πατέλη

Στις μέρες μας όλο και πιο έντονα προβάλλει στο προσκήνιο η θρησκεία. Γίνεται λόγος για «θρησκευτική αναγέννηση» για θρησκευτική μόδα, για επάνοδο της πίστης, για «δίψα για Θεό» κλπ. Τα ΜΜΕ προβάλλουν τη θρησκευτικότητα ως θέαμα, εντεταλμένοι ιδεολόγοι «προβλέπουν» πολέμους πολιτισμών, τους οποίους ανάγουν σε θρησκευτικούς πολέμους, ενώ οι θρησκευτικοί ταγοί μας προτρέπουν επικά σε κινήσεις «πίσω ολοταχώς»[1]…Eίναι όντως η θρησκεία εκείνη η αιώνια διαχρονική αξία από την οποία πρέπει να αγκιστρωθούμε για να αποκτήσουμε ταυτότητα και υπαρξιακό νόημα; Ποια είναι η θέση και ο ρόλος της θρησκείας στο κοινωνικό γίγνεσθαι; Mπορεί άραγε η θρησκεία να θεωρηθεί θεμελιώδες κεκτημένο του σύγχρονου πολιτισμού, καθοριστικής σημασίας για τη δυναμική της ανάπτυξής του; Τα ερωτήματα αυτά χρειάζονται επιστημονική προσέγγιση και εδώ η συμβολή των κεκτημένων της επιστήμης είναι αποφασιστική.

            Η επιστημονική – φιλοσοφική θεώρηση της θρησκείας προϋποθέτει την εξέτασή της ως πολυεπίπεδο και περίπλοκο φαινόμενο που συνιστά ιστορικά προσδιορισμένη ουσιώδη έκφανση του γίγνεσθαι της κοινωνικής ολότητας. Η εξέταση αυτή οφείλει να αναδείξει τη θέση και το ρόλο της θρησκείας ως μορφής κοινωνικής συνείδησης στο ιεραρχημένο και διατεταγμένο πλέγμα της δομής της ωριμάζουσας κοινωνίας, τις σχέσεις της με τις άλλες μορφές της κοινωνικής συνείδησης, αλλά και (σε γενικές κατευθυντήριες γραμμές) την πορεία της στη διαδικασία εμφάνισης, διαμόρφωσης και ανάπτυξης της κοινωνίας[2].

Τα τυπικά χαρακτηριστικά και οι αντιφάσεις του θρησκευτικού ιδεώδους

του Περικλή Παυλίδη

Το παράδειγμα του χριστιανισμού

 Σκοπός του άρθρου μας δεν είναι η διερεύνηση της θρησκείας ή του χριστιανισμού εν γένει, αλλά η εξέταση του τελευταίου ως τυπικού παραδείγματος θρησκευτικού ιδεώ δους. Με τη λέξη ιδεώδες εννοούμε: α) την αντίληψη του ανθρώπου (ομάδας ανθρώπων) περί τελειότητας και β) τον ύψιστο σκοπό της ανθρώπινης ζωής. Υπό το πρίσμα των δύο αυτών πτυχών θα πραγματευτούμε το εν λόγω θέμα.

Θα θέλαμε αμέσως να παρατηρήσουμε ότι πρόκειται να γίνει λόγος περί ενός ιδιόμορφου ιδανικού το οποίο, λόγω ακριβώς του θρησκευτικού του χαρακτήρα, διαφέρει σημαντικά από τα άλλα κοινωνικά ιδεώδη. Στην προκειμένη περίπτωση, ο κύριος σκοπός δεν συνίσταται στην τελειοποίηση της ανθρώπινης κοινωνίας, αλλά στην προσέγγιση της τελειότητας κάποιου υποτιθέμενου υπερφυσικού-επουράνιου κόσμου, μπροστά στον οποίο η οποιαδήποτε επίγεια πραγματικότητα εκλαμβάνεται ως αιώνια ατελής. Εξαιτίας της διακηρυσσόμενης πίστης στο απόλυτο (το θεεό), το χριστιανικό ιδεώδες ενσαρκώνει την οριακή διάστα ση εκείνης της πτυχής κάθε ιδανικού η οποία έγκειται στην αναζήτηση ενός τέλειου κόσμου. Αυτή ακριβώς η εξιδανίκευση της απόλυτης, υπερβατικής τελειότητας αποτελεί και το τυπι κό γνώρισμα του θρησκευτικού ιδεώδους εν γένει. Ταυτόχρονα, η συνειδητοποίηση και δια τύπωση των ύψιστων σκοπών της ανθρώπινης δράσης στα πλαίσια της θρησκευτικής συνείδησης οδηγεί τους πιστούς σε μια αδιέξοδη προοπτική, η οποία συνεπάγεται, τελικά, την κομφορμιστική αποδοχή και υποταγή στο εκάστοτε κοινωνικό status quo. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο θεωρούμε επίκαιρη την κριτική εξέταση του χριστιανισμού ως ιδεώδους, έχοντας υπόψη επίσης και το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, μετά από μια σημαντική υποχώρηση των γνωστών επαναστατικών ιδεώνν και κινημάτων που συγκλόνισαν τον αιώνα μας, διάφο ρες θρησκείες προβάλλονται ως εναλλακτική έκφραση της κοινωνικής διαμαρτυρίας, στρέ φοντας ταυτόχρονα την τελευταία σε ακίνδυνη και αδιέξοδη κατεύθυνση.

Αναρχία, αριστερά και καλή χρονιά ή Ο Χέγκελ στις φυλακές Κορυδαλλού

του Χρήστου Αβραμίδη

Βίκτορ Σερζ ,επαναστάτης της Ρωσίας το 1917 που αποχώρησε από το αναρχικό κίνημα και προσχώρησε στους Μπολσεβίκους

Αναρχία αριστερά και καλή χρονιά

ή

Ο Χέγκελ στις φυλακές Κορυδαλλού

Το κείμενο αυτό σημειώνει κάποιες σκέψεις που προήλθαν από αυτό το κείμενο του Ονειρμού [1] που αφορά τα Χριστούγεννα.

Αρχικά να σημειώσω ότι το συγκεκριμένο μπλογκ και ο συγγραφέας του παρά το νεαρό της ηλικίας του δεν είναι η πρώτη φορά που μας δίνει πολύ τροφή για σκέψη , αλλά αποτελεί ,χωρίς υπερβολές, ίσως ένα πρότυπο σε σχέση με την εξέλιξή ενός ανθρώπου ως οργανικού διαννοούμενου [2] της εργατικής τάξης και των δυνάμεων χειραφέτησης της ανθρωπότητας.

Σίγουρα πολλά θα μπορούσε να πει κάποιος πάνω στα γραφόμενά του, όμως σε αυτό το σημείο θα επιλέξω να σχολιάσω και να επεκταθώ σχετικά με μία μόνο παράγραφο που ολοκληρώνει την εξαιρετική του ανάρτηση πάνω στα Χριστούγεννα

Σαμίρ Αμίν: Mακρά περίοδος ριζοσπαστικοποίησης

συνέντευξη στην Κατερίνα Σταυρούλα

 Με την Αίγυπτο να συνεχίζει αγωνιζόμενη και εν μέσω εκλογικής διαδικασίας, ενώ την ίδια στιγμή οι νεκροί στη Συρία αυξάνονται καθημερινά και οι διαβουλεύσεις του καθεστώτος Άσαντ με τον Αραβικό Σύνδεσμο ξεκινούν εκ νέου, οι εξελίξεις στην περιοχή και η πορεία της Αραβικής Άνοιξης αποτέλεσαν την αφορμή για τα ερωτήματα που απευθύναμε στον κορυφαίο αιγύπτιο οικονομολόγο και διανοητή Σαμίρ Αμίν, που ήταν για άλλη μια φορά ρηξικέλευθος και διαφωτιστικός.

   

 

Το εφιαλτικό έτος 2011

του Γιώργου Δελαστίκ

 

Να πάει και να μην έρθει ποτέ ξανά χρονιά τόσο απαίσια όσο αυτή που τελειώνει! Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για τους Ελληνες το 2011 ήταν σίγουρα η χειρότερη χρονιά μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου και του Εμφυλίου Πολέμου. Ολος ο λαός μας όχι μόνο υπέστη τη βιαιότερη πτώση του βιοτικού του επιπέδου τα τελευταία εξήντα χρόνια, αλλά και μπήκε επιπλέον σε τροχιά οικονομικής και κοινωνικής εξαθλίωσης που για την ώρα δείχνει να τον οδηγεί στα Τάρταρα χωρίς ελπίδα διαφυγής. Η διακυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου απεδείχθη ολέθρια. Σε βαθμό μάλιστα τέτοιο που οι επίδοξοι διάδοχοί του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ θεωρούν απολύτως αναγκαίο να την αποκηρύξουν -υποκριτικά και καιροσκοπικά εννοείται- προκειμένου να έχουν ελπίδες εκλογής τους στη θέση του προέδρου του μέχρι πρότινος κραταιού κόμματος του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ο δάσκαλος που δίδαξε δημοκρατία. Η απεργία πείνας του Γιάννη Βαγενά το 1975

Ο δάσκαλος που δίδαξε δημοκρατία. Η απεργία πείνας του Γιάννη Βαγενά το 1975

Ο δάσκαλος Γιάννης Βαγενάς

Μια πρόχειρη τέντα στημένη ανάμεσα σε δυο μουριές. Στη σκιά της, καθισμένος σ’ ένα ξύλινο σκαμνάκι ένας δάσκαλος. Το προαύλιο του 19^ου δημοτικού σχολείου Νίκαιας είναι γεμάτο από κόσμο. Αρχές καλοκαιριού, η σχολική χρονιά βαδίζει προς το τέλος της. Γύρω από το δάσκαλο οι μαθητές του, κάποιοι από τους συναδέλφους του, όλος ο συνοικισμός. Ο δάσκαλος του σχολείου, Γιάννης Βαγενάς, μόλις έχει ξεκινήσει μια απεργία πείνας που μέλλει να γραφτεί στην ιστορία των αγώνων του λαού μας για δημοκρατία.

Αργεντινή: Ο αγώνας τώρα δικαιώνεται;

του Κρίτωνα Ηλιόπουλου για το αφιέρωμα της εφημερίδας ΠΡΙΝ

Το γνωστό από την Ελλάδα του 1982 «Ο αγώνας τώρα δικαιώνεται», είτε ως κατάφαση είτε ως ερώτηση, συνοψίζει ίσως τον προβληματισμό για την Αργεντινή, δέκα χρόνια μετά την εξέγερση και μετά τη μεγαλύτερη παύση πληρωμών (102 δισ. δολάρια) στην ιστορία των εθνικών οικονομιών. Οι Γερμανοί τραπεζίτες έχασαν τόσα που ακόμα είναι προβληματικές οι σχέσεις Γερμανίας – Αργεντινής.

Επειδή η εθνική ανάπτυξη της Αργεντινής προχωράει με ρυθμούς 8% περίπου ετησίως, επειδή τα νούμερα ευημερούν, επειδή ο νεοφιλελευθερισμός, η παγκοσμιοποίηση και το χρηματιστικό κεφάλαιο φαίνονται να έχουν ηττηθεί κατά κράτος και από το κράτος, επειδή πολλά δημοκρατικά μέτρα λαμβάνονται συνεχώς (εθνικοποιήσεις, μέσα ενημέρωσης) αξίζει να μελετήσουμε ορισμένες ουσιαστικές λεπτομέρειες.

«Χριστούγεννα θα κάνουμε στη Χαλυβουργία»

ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΩΝ

Συνάδελφοι-σσες για μια ακόμη φορά γινόμαστε μάρτυρες της τεράστιας εργατικής αλληλεγγύης που έχει ξεκινήσει από τις 31-10-11 όταν ξεκίνησαν οι αναίτιες και τρομοκρατικές απολύσεις από την εταιρία ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΊΑ ΕΛΛΑΔΟΣ και έχουν φτάσει ήδη τον αριθμό 50+1 προκειμένου να μας πιέσει για να δεχτούμε μείωση αποδοχών 40% κατά μέσο όρο με πενταήμερο, πεντάωρο, εκ περιτροπής εργασία με υπογραφή τροποποίησης μισθωτής συλλογικής συμβάσεως. Ο αγώνας μας που είναι αμείωτος έως και σήμερα δεν μας έχει καταβάλλει καθόλου, νιώθουμε ακμαίοι, έχουμε ενότητα, είμαστε ένα όλοι μαζί. Κανένας δεν μπορεί να καταλάβει, εκτός από την εργατική τάξη φυσικά, γιατί είναι τόσο ενωμένοι οι συνάδελφοι που παλεύουν για τα εργασιακά δικαιώματα και τις Σ.Σ.Ε. ώστε να μην περάσει αυτή τη χιονοστιβάδα των αντιεργατικών μέτρων που ο ΣΕΒ και οι λοιποί φίλοι τους επιθυμούν διακαώς. Και πως να το νιώσουν βέβαια εάν δεν έρθουν στις «πύλες της φωτιάς». Να δουν με τα μάτια τους και να κουβεντιάσουν με τους εργαζόμενους το τι σημαίνει να εργάζεσαι στη φωτιά και το σίδερο. Να έχεις ατυχήματα, πολλά από τα οποία σε πιέζουν να μην τα δηλώσεις ως εργατικά γιατί θα υπάρξουν δυσάρεστες εξελίξεις για την εταιρία αλλά και για σένα. Νικήσαμε τον φόβο, της σιωπής το κράτημα, της τρομοκρατίας το δίλημμα και βγαίνουμε νικητές στην πάλη και στον αγώνα που ξεκινήσαμε μόνοι αλλά αμέσως γίναμε αμέτρητοι. Ενώσαμε δυνάμεις ψυχής και γίναμε πιο σκληροί και από το ατσάλι που φτιάχνουμε, το νιώθουν άλλωστε όσοι μας επισκέπτονται, αλλά σας θέλουμε όλους να κάνετε το ίδιο. Βγάλτε από μέσα σας την φωνή της ψυχή σας, μιλήστε παντού για τον πανεργατικό ξεσηκωμό, μη διστάζετε καθόλου. Εσείς έχετε το δίκιο, άλλοι πρέπει να φοβούνται και φοβούνται. Παντού ανάψτε φωτιές χαλυβουργίας. Στηρίξτε τον διπλανό σας. Μαζί ενώστε τις φωνές σας για να βγει η μεγάλη φωνή της νίκης. Μην αργείτε άλλο ο καιρός γαρ εγγύς πλέον.